Chào mừng các nhà giao dịch đã quay trở lại với Khóa học 12 ngày: Mô hình giá trong Trading! Chúng ta đang ở chặng đường gần cuối, Ngày 11, và hôm nay chúng ta sẽ cùng nhau giải mã một trong những mô hình giá tinh tế và mạnh mẽ nhất: Mô hình Wedge (Mô hình Nêm).

Nếu các mô hình trước cho chúng ta những tín hiệu rõ ràng về đỉnh và đáy, thì mô hình Wedge lại kể một câu chuyện sâu sắc hơn về sự suy yếu của một xu hướng. Điều thú vị và có phần ngược đời ở mô hình này là: một Rising Wedge (Nêm tăng), dù giá đang đi lên, lại thường là tín hiệu báo trước một cú sụt giảm. Ngược lại, một Falling Wedge (Nêm giảm), dù giá đang đi xuống, lại ẩn chứa tiềm năng cho một sự bùng nổ tăng giá.

Hãy cùng đi sâu vào cấu trúc của cặp mô hình nêm tăng nêm giảm này để hiểu rõ tâm lý thị trường và xây dựng chiến lược giao dịch hiệu quả.

---

Mô hình Rising Wedge (Nêm tăng)

Mô hình Rising Wedge (Nêm tăng) là một mô hình đảo chiều giảm giá (bearish reversal), thường xuất hiện ở đỉnh của một xu hướng tăng, báo hiệu sự kết thúc của đà tăng và khả năng giá sẽ sớm đảo chiều đi xuống.

Đặc điểm nhận diện

Để xác định một mô hình Nêm tăng, bạn cần tìm kiếm các dấu hiệu sau trên biểu đồ:

• Cấu trúc hội tụ: Mô hình được tạo bởi hai đường xu hướng (trendline) cùng dốc lên nhưng lại hội tụ với nhau.
  • Đường kháng cự (cạnh trên): Nối các đỉnh giá ngày càng cao hơn (higher highs).
  • Đường hỗ trợ (cạnh dưới): Nối các đáy giá ngày càng cao hơn (higher lows).
• Độ dốc: Điều quan trọng là đường hỗ trợ (cạnh dưới) có độ dốc lớn hơn, dốc hơn so với đường kháng cự (cạnh trên). Điều này tạo ra hình dạng một chiếc nêm hướng lên.
• Biên độ thu hẹp: Khoảng cách giữa hai đường trendline ngày càng hẹp lại, cho thấy giá đang bị “nén” lại.
• Khối lượng giao dịch (Volume): Thông thường, volume sẽ có xu hướng giảm dần trong quá trình hình thành mô hình, ngay cả khi giá đang tăng.

Ý nghĩa tâm lý

Đằng sau mô hình Rising Wedge là một câu chuyện về sự mệt mỏi của phe mua. Mặc dù giá vẫn tạo ra các đỉnh và đáy cao hơn, nhưng động lượng tăng đã yếu đi rõ rệt. Mỗi đợt tăng giá mới lại ngắn hơn và yếu hơn đợt trước. Việc khối lượng giao dịch giảm dần trong khi giá tăng là một tín hiệu phân kỳ cực kỳ quan trọng, cho thấy không có nhiều sự tham gia hay niềm tin vào đà tăng này. Phe mua đang dần kiệt sức, và chỉ cần một cú hích nhẹ là phe bán có thể chiếm lại quyền kiểm soát.

Tín hiệu đảo chiều giảm

Tín hiệu xác nhận của mô hình Rising Wedge xuất hiện khi giá phá vỡ (breakdown) xuống dưới đường hỗ trợ (cạnh dưới của nêm). Cú breakout xu hướng này là bằng chứng cuối cùng cho thấy phe mua đã đầu hàng và một xu hướng giảm mới sắp bắt đầu.

---

Mô hình Falling Wedge (Nêm giảm)

Ngược lại hoàn toàn, mô hình Falling Wedge (Nêm giảm) là một mô hình đảo chiều tăng giá (bullish reversal). Nó thường hình thành ở cuối một xu hướng giảm, báo hiệu rằng áp lực bán đang cạn kiệt và một đợt tăng giá mạnh mẽ sắp diễn ra.

Đặc điểm nhận diện

Các đặc điểm của mô hình Nêm giảm là hình ảnh phản chiếu của Nêm tăng:

• Cấu trúc hội tụ: Mô hình được giới hạn bởi hai đường xu hướng cùng dốc xuống và hội tụ.
  • Đường kháng cự (cạnh trên): Nối các đỉnh giá ngày càng thấp hơn (lower highs).
  • Đường hỗ trợ (cạnh dưới): Nối các đáy giá ngày càng thấp hơn (lower lows).
• Độ dốc: Đường kháng cự (cạnh trên) có độ dốc lớn hơn, giảm nhanh hơn so với đường hỗ trợ (cạnh dưới).
• Biên độ thu hẹp: Giá bị nén trong một phạm vi ngày càng hẹp khi nó di chuyển xuống dưới.
• Khối lượng giao dịch (Volume): Tương tự, volume thường giảm dần khi mô hình phát triển.

Ý nghĩa tâm lý

Falling Wedge đại diện cho sự kiệt sức của phe bán. Mặc dù họ vẫn có thể đẩy giá xuống các mức thấp hơn, nhưng mỗi đợt giảm giá lại yếu hơn và thiếu quyết đoán hơn lần trước. Biên độ giá thu hẹp cho thấy áp lực bán đang dần khô cạn. Thị trường đang tích lũy năng lượng như một chiếc lò xo bị nén. Khi phe bán không còn đủ sức để đẩy giá xuống sâu hơn, phe mua sẽ bắt đầu quay trở lại, và khi họ đủ mạnh, một sự bùng nổ về giá là điều khó tránh khỏi. Đây là một ví dụ điển hình của việc phân tích price action để đọc vị thị trường.

Tín hiệu đảo chiều tăng

Mô hình được xác nhận khi giá phá vỡ (breakout) lên trên đường kháng cự (cạnh trên của nêm). Đây là tín hiệu cho thấy phe mua đã chính thức giành lại quyền kiểm soát và một xu hướng tăng mới có khả năng cao sẽ hình thành.

---

Cách xác định xu hướng bằng mô hình Wedge

Để sử dụng mô hình Wedge hiệu quả, bạn không thể chỉ nhìn vào mô hình một cách riêng lẻ.

• Kết hợp với xu hướng trước đó: Bối cảnh là tất cả. Một Falling Wedge đáng tin cậy nhất khi nó xuất hiện sau một xu hướng giảm dài và rõ ràng. Tương tự, một Rising Wedge có giá trị nhất khi nó hình thành trên đỉnh của một xu hướng tăng mạnh.
• Dùng trendline để xác định breakout: Hai đường trendline của nêm chính là các ngưỡng hỗ trợ và kháng cự động. Giao dịch chỉ nên được thực hiện khi giá đã phá vỡ một trong hai đường này một cách dứt khoát (một cây nến đóng cửa hoàn toàn bên ngoài nêm).
• Vai trò của Volume: Volume là người bạn đồng hành không thể thiếu. Một cú breakout (dù là lên hay xuống) đi kèm với volume tăng đột biến sẽ là một tín hiệu xác nhận cực kỳ mạnh mẽ. Ngược lại, một cú breakout với volume yếu ớt có thể là một cái bẫy (false breakout).

---

Chiến lược giao dịch thực tế

Đây là cách bạn có thể xây dựng một kế hoạch giao dịch hoàn chỉnh với cặp mô hình nêm tăng nêm giảm.

1. Khi nào nên vào lệnh?

• Với Falling Wedge (Tín hiệu MUA):
  • Chờ đợi một cây nến tăng mạnh mẽ đóng cửa hoàn toàn bên trên đường kháng cự (cạnh trên của nêm).
  • Cách an toàn: Vào lệnh MUA (BUY) khi giá quay lại kiểm tra (retest) đường kháng cự vừa bị phá vỡ (nay đã trở thành hỗ trợ).
• Với Rising Wedge (Tín hiệu BÁN):
  • Chờ đợi một cây nến giảm mạnh mẽ đóng cửa hoàn toàn bên dưới đường hỗ trợ (cạnh dưới của nêm).
  • Cách an toàn: Vào lệnh BÁN (SELL) khi giá hồi lại kiểm tra đường hỗ trợ vừa bị phá vỡ (nay đã trở thành kháng cự).

2. Cách đặt Stop Loss an toàn

• Lệnh MUA (Falling Wedge): Đặt Stop Loss ngay bên dưới đáy thấp nhất cuối cùng được hình thành bên trong nêm.
• Lệnh BÁN (Rising Wedge): Đặt Stop Loss ngay bên trên đỉnh cao nhất cuối cùng được hình thành bên trong nêm.

3. Xác định mục tiêu lợi nhuận (Take Profit)

Phương pháp phổ biến và hiệu quả nhất là đo lường mục tiêu dựa trên chiều cao của mô hình:

• Bước 1: Đo khoảng cách thẳng đứng giữa đường hỗ trợ và kháng cự tại điểm rộng nhất của nêm (phần đầu của mô hình).
• Bước 2: Chiếu khoảng cách này từ điểm breakout.
  • Với Falling Wedge, chiếu lên trên từ điểm breakout để xác định mục tiêu chốt lời.
  • Với Rising Wedge, chiếu xuống dưới từ điểm breakout để xác định mục tiêu chốt lời.

4. Lưu ý quản lý vốn

Mô hình Wedge có thể tạo ra những biến động giá rất mạnh mẽ. Do đó, quản lý vốn là cực kỳ quan trọng. Hãy luôn tuân thủ quy tắc chỉ rủi ro 1-2% tổng số vốn của bạn cho mỗi giao dịch để đảm bảo an toàn cho tài khoản.

---

Kết bài

Mô hình Wedge là một công cụ phân tích kỹ thuật tinh vi, giúp chúng ta không chỉ dự đoán hướng đi tiếp theo của giá mà còn cảm nhận được “sức khỏe” của xu hướng hiện tại. Hãy nhớ quy tắc cốt lõi: Rising Wedge (Nêm tăng) là tín hiệu của sự mệt mỏi trong xu hướng tăng và thường báo hiệu giảm giá, trong khi Falling Wedge (Nêm giảm) thể hiện sự cạn kiệt của phe bán và thường báo hiệu tăng giá.

Để giao dịch thành công, đừng bao giờ quên kết hợp việc nhận diện mô hình với việc phân tích xu hướng tổng thể và quan trọng nhất là chờ đợi sự xác nhận từ một cú breakout đi kèm khối lượng giao dịch lớn.

Hành trình của chúng ta sắp đến hồi kết. Trong Ngày 12, ngày cuối cùng của series, chúng ta sẽ tổng kết lại toàn bộ 12 mô hình giá đã học, đồng thời khám phá cách kết hợp chúng với nhau và với các chỉ báo kỹ thuật khác để xây dựng một hệ thống giao dịch hoàn chỉnh.

➡️ Đừng bỏ lỡ bài học cuối cùng! Hãy cùng nhau hoàn thiện bức tranh toàn cảnh về thế giới mô hình giá và nâng cấp kỹ năng giao dịch của bạn lên một tầm cao mới!